با خواص و فواید تخم مرغ آشنا شوید

با خواص و فواید تخم مرغ آشنا شوید

              مجموع :سلامت

تخم‌مرغ از آن موادغذايي است که در سبد غذايي همه ما وجود دارد و هر از گاه، آن را به تنهايي يا به همراه ديگر مواد غذايي مصرف مي‌کنيم. اما در رابطه با تخم‌مرغ سوالات زيادي در ذهن ما بي‌پاسخ مانده است؛ سوالاتي مثل اينکه تخم‌مرغ محلي مغذي‌تر است يا صنعتي؟ دو زرده بهتر است يا تک‌زرده؟ از کجا بفهميم يک تخم‌مرغ تازه و سالم است؟ و پرسش‌هايي از اين قبيل را در گفتگوبا دکتر آراسب دباغ‌مقدم پرسيده‌ايم...

چرا متخصصان توصيه مي‌کنند حتما تخم‌مرغ را در سبد غذايي‌مان بگنجانيم؟

چون تخم‌مرغ يک غذاي کامل است و ضريب پروتئيني تخم‌مرغ اصطلاحا 100 است، يعني تخم‌مرغ از نظر اسيدهاي آمينه‌اي که در پروتئين خود يعني سفيده تخم‌مرغ دارد و هم از نظر تنوع و هم اصطلاحا زيست فراهمي آن بالاترين ميزان را نسبت به ساير منابع پروتئيني دارد. زيست فراهمي يعني پروتئين مصرفي کاملا هضم و جذب مي‌شود. قسمت زرده تخم‌مرغ داراي چربي بوده و به خصوص براي کودکان در حال رشد براي رشد ذهني و مغزي بسيار مفيد است.

تخم‌مرغ‌هاي سفيد و قهوه‌اي با هم تفاوتي دارند؟

سفيد يا قهوه‌اي بودن تخم‌مرغ به نژاد مرغ بستگي دارد و بر ارزش غذايي‌شان اثري نخواهد داشت.

ازميان تخم‌مرغ‌هاي صنعتي و محلي شمامصرف کدام يک راتوصيه مي‌کنيد؟آياارزش غذايي اين دو متفاوت است؟

تخم‌مرغ‌هاي سنتي از نظر ما خيلي تاييد شده نيستند چون در سيستم سنتي مرغ آلودگي‌هاي سالمونلايي را به همراه داشته و اين موضوع سبب آلوده شدن تخم‌مرغ مي‌شود. آنچه مورد تاييد ماست، تخم‌مرغي است که شناسنامه دارد؛ يعني محل توليد، زمان توليد و مجوز مصرف آن از سوي سازمان دامپزشکي کشور تاييد شده باشد و آدرس توليد‌کننده‌اش معلوم باشد. تخم‌مرغ‌هاي بي‌شناسنامه چندان تاييد شده نيستند.

برخي تخم‌مرغ‌ها زرده پررنگ‌تري دارند؛ چرا؟

رنگ زرده به نوع تغذيه مرغ بستگي دارد. هر چه قدر مواد رنگدانه‌اي زرد در تغذيه مرغ بيشتر به کار رود، رنگ زرده پررنگ‌تر مي‌شود. تخم‌مرغ‌هاي سنتي و رسمي زرده‌شان پررنگ‌تر است؛ چون مرغ ته سفره را مي‌خورد و مواد غذايي مختلفي جذب مي‌کند ولي در تخم‌مرغ‌هاي صنعتي نيز گاهي به صورت مصنوعي رنگدانه‌ به تغذيه مرغ اضافه مي‌شود. اينکه بعضي تخم‌مرغ‌ها زرد رنگ‌تر است هيچ مشکلي از نظر تغذيه‌اي ندارد.

از نظر ارزش غذايي چه طور؟

رنگ زرد، ترکيبات بتاکاروتني دارد در بدن به ويتامين A بيشتري تبديل خواهد شد اما آن‌قدر نيست که بشود گفت درصد قابل‌توجهي ويتامين A بيشتري دارند و توصيه اکيد مي‌شود از آنها استفاده شود.

بيشترمردم معتقدندتخم‌مرغ‌هاي دوزرده مقوي‌ترندامامرغداري‌هامي‌گويندتخم‌‌مرغ‌ها وقتي دوزرده مي‌شودکه مرغ درشرايط استرس‌زاقراربگيردکدام عقيده صحيح است؟

دوزرده بودن نه به معني خوب بودن است نه به معني بد بودن؛ بلکه صرفا يک ويژگي ژنتيکي است مثل يک خانمي که دوقلو مي‌زايد! دو زرده بودن تخم‌مرغ ويژگي ژنتيکي مرغ است. مرغداري‌هاي صنعتي چندان تمايلي به دو زرده بودن تخم‌مرغ ندارند چون در اين صورت تخم‌مرغ درشت‌تر شده و چيدمان آن در کارتن و حمل و نقل آن مشکل‌تر است و احتمال شکستگي افزايش مي‌يابد. تخم‌مرغ‌هاي دو زرده در مرغداري‌ها جدا شده و معمولا به مصرف کارکنان مي‌رسد!

برخي تخم‌مرغ‌هاي شانه‌اي پاستوريزه شده‌اند و تاريخ انقضاء دارند. در مورد اينها هم توضيحي بفرماييد.

تخم‌مرغ‌هاي پاستوريزه در کارخانه‌ شکسته شده، محتويات آن پاستوريزه شده و بيشترين کاربرد آن در صنعت است و در شيريني‌سازي يا در تهيه سس مايونز به کار مي‌رود. تخم‌مرغ‌هايي که مصرف خانگي دارند، تخم‌مرغ‌هاي طبيعي هستند که پاستوريزه نشده و فقط تاريخ مصرف دارند.

مصرف تخم‌مرغ‌هاي غني شده با امگا 3 را هم توصيه مي‌کنيد؟

البته! در اين تخم‌‌مرغ‌ه، در تغذيه مرغ اسيدهاي چرب حاوي امگا 3 به کار برده شده و براي سلامت مصرف‌کننده مفيد است. ثابت شده که امگا 3 تا حد زيادي مي‌تواند جلوي بيماري‌هاي قلبي عروقي را بگيرد.

مصرف چند تخم‌مرغ در هفته خوب است؟

آن طور که بيشتر کارشناسان تغذيه و متخصصان بحث تخم‌مرغ با هم اتفاق نظر دارند، مصرف هفته‌اي 3 عدد تخم‌مرغ توصيه مي‌شود. برخي مراجع و کتاب‌ها مصرف روزي يک عدد تخم‌مرغ را هم سفارش مي‌کنند اما به‌طور کل، من هم همان 3 عدد در هفته را بهتر مي‌دانم.

چه کساني منع مصرف دارند؟

افرادي که چربي خو‌ن‌شان بالاست، در مصرف زرده تخم‌مرغ بايد محدوديت به خرج دهند. زرده تخم‌مرغ منبع چربي است ولي سفيده آن منبع پروتئين است و مصرف سفيده آن مشکلي ايجاد نمي‌کند. در افرادي که مشکلات کليوي دارند برعکس اين موضوع مطرح است، يعني در مصرف سفيده تخم‌مرغ بايد پرهيز کرده و مي‌توانند زرده را مصرف کنند.

آيا تخم‌مرغ هم مي‌تواند سبب بروز آلرژي غذايي شود؟

بله، تخم‌مرغ به عنوان يکي از موادغذايي آلرژي‌زا به ويژه در کودکان شناخته شده است بنابراين بايد دقت کرد که اگر کودکي دچار آلرژي است در مصرف تخم‌مرغ محتاط باشد. حتي زير يک سال به کودکان تنها بايد زرده تخم‌مرغ داده ‌شود و مصرف سفيده آن زيريک سال توصيه نمي‌شود.

تخم‌‌مرغ تازه چه ويژگي‌هايي دارد؟

تخم‌‌مرغ تازه را وقتي مي‌شکنيد، زرد‌ه‌اش به شکل گنبدي در وسط و سفيده‌اش دور زرده است. هر چه زمان مي‌گذرد، زرده پخش و تخت‌تر مي‌شود.

بهترين نحوه نگهداري تخم‌مرغ چيست؟

چه در فروشگاه و چه در خانه و چه توليد کننده تخم‌مرغ به محض خارج شدن از بدن مرغ بايد در محيط سرد يخچال بين 8+ تا 4+ درجه سانتي‌گراد نگهداري شود. هر يک ربعي که تخم‌مرغ خارج از يخچال نگهداري شود، 7 روز از عمر مفيد آن کاسته مي‌شود. 4 تا 5 روز خارج از يخچال نگه داشتن تخم‌مرغ سبب به اتمام رسيدن عمر مفيد آن مي‌شود. در حالي که در يخچال 1 تا 2 ماه مي‌توان آن را سالم نگه داشت.